„Polacy, Europejczycy, Obywatele“. Nowy podręcznik z WOS dla szkół polskich na Litwie!

30 marca br. Europejska Fundacja Praw Człowieka dzięki współpracy z Fundacją Nowoczesna Polska mogła przekazać dla szkół polskich na Litwie nowe podręczniki z wychowania obywatelskiego. Są one adresowane do młodzieży klas 10-11 i mają za zadanie dostarczyć uczniom niezbędnego minimum wiedzy pozwalającej na zorientowanie się w politycznych i społecznych problemach współczesnych demokracji oraz form społecznego zaangażowania.

Koncepcja podręcznika, jak pisze Jarosław Lipszyc, prezes Fundacji Nowoczesna Polska, narodziła się w wyniku doświadczeń Fundacji z działań prowadzonych na Litwie oraz w wyniku współpracy z dr Łukaszem Wardynem ekspertem Europejskiej Fundacji Praw Człowieka. W dn. 29 czerwca 2011 miało miejsce spotkanie inaugurujące projekt „Europejczycy, Polacy, Obywatele”. Celem projektu było przygotowanie podręcznika do nauki przedmiotu „Wiedza o społeczeństwie” jako odpowiedź na potrzebę pozycji o tej tematyce w szkołach polskich na Litwie. Dowodem na to są badania charakterystyki oświaty polskojęzycznej, z których wynika, że – mimo że sieć szkół z polskim językiem nauczania jest wystarczająca – to program nauczania nie obejmuje kompetencji związanych z kształceniem obywatelskim, a biblioteki szkolne są zaopatrzone w podręczniki jedynie w języku państwowym. Jest to problem tym bardziej ważny, biorąc pod uwagę przyjętą przez litewski Sejm nowelizację ustawy o oświacie, na podstawie której 13 633 uczniów polskich szkół przedmiotu tego będą zmuszeni się uczyć wyłącznie w języku litewskim. „Wyszliśmy z założenia, że skutecznie walczą o swoje prawa tylko ci, którzy posiadają odpowiednią wiedzę. Ale żeby móc uruchomić takie kursy, niezbędne było stworzenie odpowiednich zasobów wiedzy“ – mówi J. Lipszyc.

Jak powstawał podręcznik

Książka powstawała w sposób dość szczególny. Po pierwszym spotkaniu ekspertów z Polski i Litwy naszkicowano wspólnie spis treści. Następnie Krzysztof Kowaluk i Łukasz Zamęcki z Warszawy napisali te elementy rozdziałów, które mają charakter uniwersalny. Rozdziały te zostały następnie uzupełnione o treści niezbędne dla Polaków mieszkających na Litwie przez Elżbietę Kuzborską i Brigitę Zuromskaite z Litwy. Ostatecznego wyboru materiałów i niezbędnych skrótów dokonała redakcja. W efekcie powstał tekst, który – trochę jak Wikipedia – ma wyłącznie autora zbiorowego.

Wszystkie materiały dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa-Na Tych Samych Warunkach. Treść licencji jest dostępna na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/. Oznacza to, że każdy ma prawo dokonywania ich adaptacji na swoje potrzeby, do czego gorąco zachęcamy. Jeśli uważacie, że któryś z tych materiałów wymaga aktualizacji, poprawek bądź innych zmian – po prostu zróbcie to.

„Polacy, Europejczycy, Obywatele. Materiały edukacyjne z zakresu wychowania obywatelskiego dla Polaków mieszkających na Litwie“.

Autorzy

Autorzy tekstów rozdziałów:
Krzysztof Kowaluk – rozdziały: 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10
Łukasz Zamęcki – rozdziały: 1, 2, 4, 11, 12

Autorki informacji o sytuacji na Litwie:
Elżbieta Kuzborska
Brigita Zuromskaite

Redakcja merytoryczna: Magdalena Biernat, Jarosław Lipszyc, Łukasz Wardyn
Redakcja językowa: Aleksandra Sekuła
Projekt okładki i koncepcja graficzna: Mariusz Smolarek

Spis treści

1. Aktywność społeczna
2. Samorząd
3. Władza
4. Media masowe
5. Transformacja
6. Gospodarka
7. Unia Europejska
8. Globalizacja
9. Organizacje międzynarodowe
10. Konflikty międzynarodowe
11. Wykluczenie społeczne i choroby
12. Problemy współczesnego świata
13. Naród i państwo
14. Prawa człowieka
15. Prawo

Zadanie realizowane w ramach zlecania przez Kancelarię Senatu zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2011 r.

partner merytoryczny: Europejska Fundacja Praw Człowieka.

Na podstawie: