Polskie nazwy ulic znowu kłują w oczy

Rząd ustanowił specjalną grupę roboczą, która opracowała nowy plan mający na celu usunięcie z domów mieszkalnych tabliczek z polskimi nazwami ulic. Planuje się by tabliczki umieszczać nie na budynkach, lecz na specjalnych słupach.

Takie zamiary rządu nieuchronnie dotknęłyby mniejszości etniczne na Litwie. Mniejszości narodowe już 20 lat dążą, by nazwy ulic w miejscowościach (np. na Wileńszczyźnie), gęsto zaludnionych przez mniejszości narodowe, były pisane w dwóch językach, tzn., po litewsku i po polsku, rosysjku czy białorusku. Jednak rząd litewski najwyraźniej nie jest zainteresowany w rozwiązaniu zaistniałego problemu i w dalszym ciągu się temu sprzeciwia.  Mimo wszystko, tabliczki z polskimi nazwami ulic i dalej są umieszczane, administracje Samorządów Rejonu Wileńskiego i Solecznickiego nadal są karane wysokimi grzywnami.

Przypominamy, że 8 lipca 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny w imieniu Republiki Litewskiej orzekł sprawę tablic z nazwami ulic, które nie spełniają wymogów Ustawy o Języku Państwowym. Zgodnie z artykułem 642 Kodeksu Postępowania Cywilnego orzeczenie sądu powinno być wykonane przez te osoby, które są wskazane w tytule egzekucyjnym, czyli osoby, których orzeczenie dotyczy. W tym przypadku, zdaniem Fundacji, adresatem wyroku NSA RL z dnia 8 lipca 2011 r. w sprawie nieprawnie zamieszczonych dwujęzycznych nazw topograficznych w miejscowościach rejonu wileńskiego jest wyłącznie administracja Samorządu Rejonu Wileńskiego. W związku z tym, Europejska Fundacja Praw Człowieka uważa, że wyroki  wobec Samorządów nie odnoszą się do poszczególnych właścicieli prywatnych budynków.

Po udzieleniu wywiadu dla Kuriera Wileńskiego, do Fundacji zwróciło się Radio M1 Plius i poprosiło Fundację o stanowisko w tej sprawie.

W czasie prowadzonej debaty, która była puszczona w radiu 11 września br., prawnik Europejskiej Fundacji Praw Człowieka Paweł Nowikiewicz poinformował  Radio M1 Plius , iż traktaty międzynarodowe ratyfikowane przez Sejm RL, są integralną częścią systemu prawnego Republiki Litewskiej (Art. 138 cz.3 Konstytucji RL). Art.11 cz.3 Konwencji o ochronie mniejszości narodowych, którą Litwa ratyfikowała bez zastrzeżeń,twierdzi,  iż kraje na terenach, które są tradycyjnie gęsto zaludnione przez osoby deklarujące swą przynależność do mniejszości narodowych, tradycyjne nazwy ulic, miejscowości przeznaczone dla społeczeństwa oraz  pozostałe oznakowania topograficzne starają się wykonać również w języku mniejszości, jeśli  jest wystarczające dla takich oznaczeń zapotrzebowanie. Doktryna Prawa Międzynarodowego mówi wyraźnie, iz międzynarodowe akty prawne mają pierwszeństwo w stosunku do prawa krajowego, jeśli poszczególne państwo (będące członkiem Konwencji) ratyfikowało określony międzynarodowy akt prawny. W przeciwnym wypadku powstaje pytanie – po co w takim razie ratyfikować międzynarodowe akty prawne, skoro poźniej nie są one przestrzegane? – wyjaśnia prawnik.  (PLIK Z NAGRANIEM)

Na Litwie ciągle się przedłuża proces przyjęcia ustawy o mniejszościach narodowych. Przyjęcie ustawy, zdaniem prawnika Fundacji, pomogłoby w rozwiązaniu problemów mniejszości narodowych na Litwie.

Prawnik zaznacza, że w roku 2003 Komitet Ministrów Rady Europy zgłosił uwagi Litwie dotyczące nieuregulowania krajowych aktów prawnych w tej sprawie. Ponadto, w 2008 r. Komitet Doradczy Rady Europy zaapelował do władz Litwy, by zastosowały odpowiednie środki chroniące mniejszości narodowe, by wspomniane nazwy oraz oznakowania były pisane w języku mniejszości oraz by takie rozporządzenie było zgodne z Konwencją. Jednakże wyżej wspomniane uwagi oraz nawowyłania nie były wzięte pod uwagę.

W każdym państwie czynnikiem określającym poziom demokracji jest to, jak ono szanuje i chroni mniejszości  narodowe w swoim kraju. Fundacja będzie przykładać wszelkie starania w celu, by naruszenia praw człowieka na Litwie, również w przypadkach naruszenia praw mniejszości, byłyby w rzeczywistości bronione i szanowane.