Projekt edukacyjny „Europejczycy, Polacy, Obywatele”. TEMAT II: Media masowe

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) z wielką radością informuje o kontynuacji edukacyjnego projektu dla młodzieży szkolnej „Europejczycy, Polacy, Obywatele”, mającego na celu wdrożenie nowoczesnego programu nauczania przedmiotu „Wiedza o społeczeństwie” w szkołach polskich na Litwie.

W ciągu 8 tygodni w piątkowych wydaniach Kuriera Wileńskiego publikowane będą artykuły z zakresu wiedzy o społeczeństwie. W każdą środę od godz. 17.40 tematy te będą przedstawiane w audycjach radia „Znad Wilii”.

Wykłady w „Kurierze Wileńskim” i radiu „Znad Wilii” zostaną zakończone egzaminem przez internet. Sesja egzaminacyjna przewidziana jest w dniach 3-4-5 grudnia.

Wszystkich chętnych uczniów zapraszamy do rejestrowania się na podstronie: http://wos.efhr.eu/, wskazując swoją szkołę i nauczyciela.

TEMAT II: Media masowe

Prasa, radio oraz telewizja to środki masowego przekazu, z których korzystamy na co dzień. W państwach demokratycznych cieszą się one dużą swobodą, choć nie oznacza to, że nie są objęte określonymi zasadami. Na Litwie media działają m.in. w oparciu o: ustawę o informowaniu społeczeństwa, ustawę o reklamie oraz ustawę o Krajowej Radiofonii i Telewizji. Przedstawiciele mass mediów zobowiązują się również do przestrzegania Litewskiego Kodeksu Etyki Dziennikarzy i Wydawców, a nad ich pracą dodatkowo czuwa Komisja Etyki Dziennikarzy i Wydawców. Dlatego dziennikarze i wydawcy muszą pamiętać zarówno o przestrzeganiu praw autorskich, jak i o podawaniu zgodnych z prawdą informacji. Od komentatorów wydarzeń oczekuje się przede wszystkim rzetelności i obiektywizmu, chociaż osiągnięcie całkowitej bezstronności w niektórych wypadkach nie jest w pełni możliwe. Niemniej, dobra informacja prasowa powinna zawierać atrakcyjny i wpadający w oko tytuł, wraz ze zwięzłym tekstem dostarczającym najważniejszych i aktualnych informacji, zawierających konkretne dane i liczby. Dzięki temu artykuł staje się bardziej atrakcyjny i rzetelny w oczach czytelnika.

 Prasa, radio, telewizja i internet stanowią arenę starć różnych poglądów i ideologii. Mogą więc wpływać nie tylko na to jak się ubieramy, jak się odżywiamy, ale nawet na to jak prowadzimy swój ogród. Opinie są kreowane głównie przez treści zawarte w gazetach, przekazywane w programach telewizyjnych i radiowych oraz w Internecie, ale to właśnie to ostatnie medium cieszy się w dzisiejszych czasach największą popularnością. Co ciekawe, aż 62% mieszkańców Litwy to właśnie internet wykorzystuje jako główno źródło wiedzy.

Dzięki internetowi, ludzie, choć oddaleni od siebie o tysiące kilometrów, w tym samym czasie mogą odbierać informacje nie tylko z kraju, w którym żyją, ale i z całego świata. Internet zapewnia szybkość przekazu, większą niż w gazetach ilość wiadomości, a także możliwość natychmiastowego skomentowania ich. Niesie to jednak za sobą też pewne wady. Informacje są krótkie, a czasem błędne. Wynika to z faktu, że w dobie internetu dziennikarzem może być nie tylko zawodowiec, ale także amator, hobbysta. Dlatego też warto pamiętać o tym, by nie ufać wszystkiemu, co się pojawia w Internecie, a najlepiej informacje sprawdzać w kilku źródłach. Przy tym pamiętać należy o niekopiowaniu informacji w całości. Skopiowanie informacji oznacza popełnienie plagiatu, co jest przestępstwem. Dlatego zawsze korzystając z danych np. do referatów w szkole należy podać źródło i autora informacji. Nawet jeżeli nauczyciel czy wykładowca nie sprawdzi referatu czy pracy naukowej w programie antyplagiatowym, może ona zostać sprawdzona w późniejszym okresie. Popełnienie plagiatu zawsze skutkować będzie utraceniem tytułu naukowego – np. magistra a nawet doktora. Taka sytuacja spotkała m.in. Ministra Obrony i Edukacji w Niemczech.

 Pamiętać też należy, że również komentując artykuły w Internecie trzeba działać zgodnie z prawem. Najważniejsze jest, aby nie używać mowy nienawiści w swoich komentarzach, gdyż zgodnie z obowiązującym na Litwie prawem za używanie mowy nienawiści, w tym poniżanie innych osób oraz dyskryminację, grozi m.in. kara finansowa, prace społeczne, nawet areszt domowy, a nawet kara pozbawienia wolności.

Prasa odchodzi do lamusa? Ci, którzy cenią sobie rzetelność, obiektywizm i wysoką jakość informacji, wciąż sięgają po gazety i czasopisma. Jednak od kilku lat obserwuje się spadek poczytności mediów papierowych. Ze względu na niską czytelność mediów drukowanych wydawcy coraz częściej przenoszą swoje gazety do przestrzeni internetowej, umożliwiając czytelnikom zamówienie gazety w wersji elektronicznej. Jest to o wiele szybszy i tańszy sposób przedstawienia informacji i jej dotarcia do czytelnika, który pozwala również utrzymać dotychczasowych czytelników.

Media na Litwie. Dzisiaj media na Litwie stanowią dobrze zorganizowaną sieć współpracy między prywatnymi i publicznymi nadawcami. Istnieją tutaj bowiem dwie agencje prasowe: ELTA – Lietuvos naujienu agentura oraz BNS, czyli Baltic News Service. Prywatni nadawcy o zasięgu ogólnokrajowym to m. in: BTV-Baltijos TV, LNK i TV3; o zasięgu regionalnym np. Alytaus regioninė televizija. Oprócz tego, nadawca publiczny Lietuvos radijas ir telewizja (LRT) nadaje nie tylko w języku litewskim, ale i udostępnia swój czas antenowy programom prowadzonym w językach mniejszości narodowych. W języku polskim emitowany jest m.in. program „Album Wileńskie”.

 Jeżeli chodzi o rozgłośnie radiowe na Litwie, to istnieją zarówno rozgłośnie ogólnokrajowe takie jak: Lietus, M-1, M-1 plius jak i radia mniejszości narodowych, np. radio „Znad Wilii” czy „Russkoje Radijo”. Również prasa na Litwie wydawana jest nie tylko w języku litewskim, ale również w językach mniejszości narodowych. Według tegorocznych danych Departamentu Statystyki Litwy wydawane są 223 gazety i czasopisma w języku litewskim. Natomiast w języku rosyjskim ukazuje się 17 tytułów, a polskim-3 (m.in.  Kurier Wileński). Do najpoczytniejszych dzienników w 2013 r. należały: „Lietuvos Rytas”, „Vakaro Žinios” oraz „Respublika”.

Pamięć USB wygrała Agata Stankiewicz. Prosimy o kontakt mailowy. Gratulujemy i zadajemy kolejne pytanie! Jak już wiesz, rynek mediów jest dziś bardzo rozbudowany i wpływowy. Pomyśl! Czy uważasz, że we współczesnym świecie media są całkowicie niezależne? Zamieść swoją odpowiedź na forum dyskusyjnym na stronie http://wos.efhr.eu/ i wygraj pamięć USB!

EFHR