Raport Alternatywny EFHR dla Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) złożyła swój Raport Alternatywny dla Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD).

Raport, rozpatrywany w czasie 88. sesji Komitetu, odbywającej się od 23 listopada do 11 grudnia w Genewie, został napisany w odpowiedzi na opinię CERD na temat raportów okresowych (6-8) przygotowanych przez organy władzy Litwy w związku z zapisami Międzynarodowej Konwencji w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej (ICERD).

Celem raportu, który będzie brany pod uwagę przez omawiany w nim kraj i innych członków CERD, jest przekazanie Komtetowi dodatkowych informacji w kwestii wdrażania jej niektórych zaleceń i podniesienie rangi obecnie toczącej się debaty na temat praw mniejszości narodowych i ich obecnej ochrony na Litwie.

Wyniki Litwy w walce z dyskryminacją rasową były uważnie analizowane przez CERD w trakcie jej spotkań 27 listopada, które były transmitowane na żywo przez Internet.

Przedstawiciele EFHR mogą z zadowoleniem zaobserwować, że od czasu ostatniego raportu, złożonego w 2011, władze Litwy podjęły pewne środki mające na celu poprawienie statusu mniejszości narodowych. W szczególności godne pochwały jest reaktywowanie działalności Departamentu Mniejszości Narodowych.

Jednakże, jak wykazaliśmy w naszym raporcie, wiele spraw musi jeszcze zostać rozwiązane. Są to między innymi nieratyfikowane jeszcze Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych czy Protokół nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

Raport EFHR został także wspomniany przez litewski oddział Europejskiej Sieci Przeciwko Rasizmowi, składający się z trzech organizacji: organizacji pozarządowych Centrum Promocji Równości i Romskiego Centrum Kulturalnego oraz Litewskiego Centrum Praw Człowieka. Można go przeczytać tutaj.

EFHR liczy, że raport i zalecenia zostaną wzięte pod uwagę przez CERD. Cieszymy się, że dano nam szansę podzielenia się swoimi wnioskami i mamy nadzieję że przyniosą one Komitetowi korzyści i przyczynią się do poprawienia sytuacji na Litwie.

Podsumowanie Raportu Alternatywnego EFHR dla Komtetu ds. Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej:

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu (paragraf  10): EFHR uważa, że głównym celem nowo otwartego Departamentu Mniejszości Narodowych jest uczestnictwo w procesie wdrażania polityki odnoszącej się do praw mniejszości narodowych.

– EFHR uważa, że środki finansowe przeznaczone na działalność instytucji zajmujących się prawami człowieka i mniejszościami narodowymi są niewystarczające i odzwierciedla to całościową postawę Rządu wobec praw mniejszości narodowych.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu(paragraf 11): Mimo wezwań organów Państwa do przyjęcia prawa o mniejszościach narodowych najszybciej jak to możliwe, jeszcze to nie nastąpiło. Od 2010 na Litwie nie przyjęto ani jednego prawa dotyczącego mniejszości narodowych. Projekty zostały przyjęte przez Sejm RL, ale nawet ich jeszcze nie omówiono.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu(paragraf 12): Od 2011 nie powstała żadna instytucja walcząca ze zbrodniami nienawiści. EFHR zauważa, że skargi związane z mową nienawiści skierowaną przeciwko mniejszościom narodowym są zazwyczaj ignorowane przez władze. EFHR monitoruje Internet przeciwko aktom mowy nienawiści i złożyło ponad 450 skarg do organów ścigania. Jednakże, EFHR pragnie zwrócić uwagę, czy na pewno robi się w tej sprawie wszystko, co potrzeba, gdyż z reguły w takich przypadkach kara to jedynie niewielka grzywna.

– EFHR zwraca uwagę na ożywienie się grup neonazistowskich na Litwie, szczególnie zauważalne w trakcie obchodów Święta Niepodległości (11 marca) i obojętną reakcję części przedstawicieli władzy.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu (paragraf 14): EFHR zauważa iż na Litwie nie są organizowane żadne sesje szkoleniowe na temat praw człowieka. Mimo zapewnień, szkolenie o prawach człowieka, które miało się odbyć w Litewskiej Szkole Policyjnej, ostatecznie się nie odbyło.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu (paragraf 18): EFHR pragnie podkreślić fakt iż Służba Kontrolera ds. Równych Możliwości nadal zajmuje się niewielką ilością spraw związanych z dyskryminacją na tle etnicznym czy narodowościowym, a statystyki nie oddają prawdziwej sytuacji na Litwie. Może się do tego przyczyniać niewiedza albo brak zaufania do tej instytucji.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu (paragraf 22): EFHR chce stanowczo podkreślić, że Litwa nadal nie ratyfikowała Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych ani Protokołu nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

– Odpowiedź na zalecenia Komitetu (paragraf 28): EFHR chce zwrócić uwagę, iż znajdujące się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych raporty złożone przez Litwę ani uwagi Komitetu co do litewskich raportów są dostępne jedynie w języku angielskim. Nie ma ani tłumaczenia na język litewski, ani na żaden z języków mniejszości. Dlatego, większość obywateli nie ma szansy zapoznania się z ich treścią.F

– Bierne i czynne prawo wyborcze oraz prawo do uczestnictwa w życiu politycznym – EFHR nie jest zadowolone z poczynań litewskiego rządu w kwestii wyborów i dostępności niezbędnych materiałów w językach mniejszości. Istotny jest fakt, iż w trakcie referendum w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej, materiały informacyjne były dostępne w językach mniejszości, co walnie przyczyniło się do poparcia mniejszości dla przystąpienia do UE.

– Raport zakończył się wnioskami i zaleceniami EFHR. Zauważono, że podjęto jednak pewne kroki w celu ochrony mniejszości –  na przykład, reaktywowano Departament Mniejszości Narodowych.

– Jednakże, niektóre problemy nadal wymagają rozwiązania i wygląda na to, że kwestia mniejszości narodowych nie jest dla litewskich władz priorytetowa. Problemy te to między innymi niewystarczające fundusze dla organizacji wspierających mniejszości, problemy ze śledztwami w sprawie mowy nienawiści, oraz brak ratyfikacji Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych i Protokołu nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

EFHR