Sąd: Obecne przepisy prawne nie są wystarczające do zagwarantowania praw osób fizycznych

12 kwietnia 2019 roku  Sąd Dzielnicowy w Poniewieżu uznał, że w akcie zawarcia związku małżeńskiego obywatelki Litwy dopuszczalny jest zapis nazwiska z literą ,,x”.

W 2018 roku wnioskodawczyni poślubiła obywatela Belgii, przyjmując nazwisko małżonka. Podczas umiejscawiania aktu zawarcia związku małżeńskiego na Litwie, Urząd Stanu Cywilnego w Poniewieżu nie przychylił się do prośby kobiety o zapisaniu nazwiska, zgodnie z oryginałem  – Bruyndonckx. Wnioskodawczyni wystąpiła na drogę sądową.

W tym przypadku sąd zauważył, że „istniejące ustawodawstwo nie jest wystarczające, aby zagwarantować wymagania stawiane przez osoby fizyczne i zagwarantować im odpowiednie prawa”. Sąd w swoim orzeczeniu podkreślił, że zgodnie z artykułem 2.20 Kodeksu Cywilnego  każda osoba ma prawo do imienia, które obejmuje również prawo do nazwiska i pseudonimu. Wyrok został oparty także na  orzecznictwie  międzynarodowym, które stanowi, że nazwisko jest częścią tożsamości każdego człowieka i obejmuje sferę jefo życia prywatnego. Są one chronione na mocy art. 7 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Chociaż Karta praw podstawowych Unii Europejskiej nie zawiera wyraźnego odniesienia do nazwiska osoby, nie mniej zawarte w niej przepisy są ściśle związane z życiem prywatnym i rodzinnym człowieka.

W niniejszej sprawie sąd uznał, że odmowa wpisania nazwiska wnioskodawczyni w oryginale – „Bruyndonckx“ wiązałaby się z szeregiem niedogodności administracyjnych, osobistych i zawodowych, a także byłaby nieproporcjonalna w stosunku do ewentualnych negatywnych konsekwencji dla rodziny kobiety (dzieci miałby problem z udowodnieniem autentyczności tożsamości, trudności w dziedziczeniu i in.)

Asystentka adwokata oraz prawniczka Europejskiej Fundacji Praw Człowieka Ewelina Dobrowolska, która reprezentowała wnioskodawczynię w sądzie wskazuje, że imię i nazwisko w prawie międzynarodowym są uważane za istotną część tożsamości każdego człowieka. Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) wielokrotnie podkreślał, że regulacja prawna pisowni imion i nazwisk należy do kompetencji każdego państwa członkowskiego i jest ściśle związana z historią kultury i języka oraz poczuciem tożsamości. Państwo powinno przestrzegać orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a każda prawna reglamentacja powinna być obiektywnie i w sposób uzsadniony stosowana w równym stopniu do wszystkich obywateli.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) przypomina, że wnioskodawcy, których imiona i nazwiska w aktach stanu cywilnego zawierają litery  w”, „x” lub „q” nie mają żadnych trudności –  ich dane pojawiają się również w rejestrze ludności.