Wpis o narodowości – instrukcja krok po kroku

Czy mamy wpis o narodowości?

Na początku osoba powinna sprawdzić, czy w bazie danych Rejestru Mieszkańców (lit. Gyventojų registras) jest wpis o jej narodowości. 

Informację taką można uzyskać, zwracając się bezpośrednio do pobliskiego urzędu Registrų centras lub przez internet (wymagane jest w tym przypadku korzystanie z bankowości elektronicznej lub iPasas):

www.registrucentras.lt >  wybieramy Gyventojai >  Susipažinimas su tvarkomais asmens duomenimis >  Lietuvos Respublikos gyventojų registre Prisijungus iPasas.lt. Następnie klikamy na iPasas – jeżeli mamy podpis elektroniczny to możemy skorzystać z 3 opcji takiego podpisu, a jeżeli nie mamy podpisu elektronicznego, to poniżej znajduje się też opcja Elektroninė bankininkystė ir kiti būdai czyli logowania do systemu za pośrednictwem bankowości elektronicznej.

Po zalogowaniu pojawi się wyciąg z informacjami na nasz temat, którymi rejestr zarządza. W rubryce Tautybė (pol. narodowość) będzie widniał wpis o narodowości lub puste miejsce. Każdy obywatel Litwy ma prawo nieodpłatnie sprawdzić, jakie informacje o nim przetwarza państwo.

Jak dodać wpis o narodowości?

Na początku należy sprawdzić swój akt urodzenia (lit. gimimo liudijimas). Jeżeli figuruje w nim wpis o narodowości i odzwierciedla on naszą prawdziwą narodowość, należy upewnić się w Urzędzie stanu cywilnego (lit. Civilinės metrikacijos skyrius), czy urząd pozyskał tę informację i ją uzupełnił.

W sytuacji, gdy w akcie urodzenia nie ma wpisu o narodowości, ale jest informacja o narodowości rodziców, należy złożyć wniosek o wpisanie narodowości w akcie urodzenia. 

Można w tym celu wybrać się do odpowiedniego urzędu stanu cywilnego (lista urzędów: https://mepis.registrucentras.lt/web/mepis/kontaktai) i tam złożyć wypełniony wniosek. Ten krok można wykonać również przez internet:

https://mepis.registrucentras.lt/web/mepis > Logujemy się za pomocą bankowości elektronicznej lub innych narzędzi > Wybieramy Paslaugos > Papildyti, pakeisti, ištaisyti civilinės būklės akto įrašą > Zaznaczamy Asmeniškai (pol. osobiście) > dalej Veiksmas: Papildyti (pol. uzupełnić) > dalej Civilinės būklės akto įrašas: Gimimo – tu wpisujemy informację o akcie urodzenia. Dalej w Priežastys zaznaczamy pierwszą przyczynę zmiany wpisu: paaiškėjo nauji (pasikeitę) duomenys […]. Poniżej w pustym polu rubryki Kaip papildyti, pakeisti, ištaisyti piszemy, że wnioskujemy o wpis o narodowości w celu ujawnienia, że jesteśmy Polką/-akiem – Prašau įrašyti tautybę LENKAS/LENKĖ. Dalej w polu Asmens tapatybės dokumentas wpisujemy dane z paszportu lub dowodu osobistego (karty identyfikacyjnej). W rubryce Pateikiami dokumentai załączamy dokumenty, na podstawie których prosimy o wpis, np. akt urodzenia, w którym wpisano, że któryś z rodziców jest Polakiem: Pasirinkti > Įkelti dokumentą. Zachowujemy klikając Išsaugoti, a po zatwierdzeniu zachowania wysyłamy klikając Pateikti.

Jeżeli brak wpisu w akcie urodzenia

Jeżeli w akcie urodzenia nie mamy wpisu o narodowości i nie jest wskazana narodowość rodziców, powinniśmy odszukać akt urodzenia lub małżeństwa rodziców. Jeżeli na tych dokumentach znajdziemy wpis o narodowości, postępujemy według instrukcji powyżej, a do wniosku załączamy skan dokumentu.

Naniesienie zmian w akcie urodzenia kosztuje 4,90 euro (Europejska Fundacja Praw Człowieka oferuje opłacenie tych kosztów osobom, które są w trudnej sytuacji finansowej, a chcą mieć wpis o narodowości w rejestrze). Akt urodzenia zostanie zmieniony w ciągu 20 dni roboczych, natomiast informacje w systemie cyfrowym mogą ukazać się już po kilku dniach. Dane do rejestru mieszkańców zostaną przesłane automatycznie. O to, czy wniosek został już rozpatrzony, można pytać bezpośrednio w urzędzie stanu cywilnego, w którym go złożyliśmy lub na platformie MEPIS (jeżeli składaliśmy wniosek przez internet). 

Mogą się pojawić sytuacje, że w rejestrze lub w akcie urodzenia będzie wpisana narodowość „Litwin”. W takim wypadku o wpis o narodowości polskiej można się starać wyłącznie drogą sądową.

Zgodnie z przyjętymi zmianami w litewskiej Ustawie o paszportach (LR Paso įstatymas) od 1 stycznia 2015 r. istnieje możliwość wpisania swojej narodowości w paszporcie. W przypadku gdy u danej osoby widnieje narodowość w rejestrze może ona od razu udać się do służby migracji (lista placówek urzędu) i złożyć prośbę o zmianę paszportu. Warto podkreślić, że można dokonać zmiany również nadal ważnego paszportu. Najniższa opłata za zmianę paszportu wynosi 43 euro.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) oferuje bezpłatną pomoc prawną (konsultacje, sporządzenie dokumentacji, reprezentowanie w sądzie) w tym zakresie. Kontakt z EFHR: info@efhr.eu, +370 691 50 822. Więcej informacji na stronie www.efhr.eu.