Kolejny sukces EFHR w walce o prawo do oryginalnej pisowni nazwisk

W dniu 20 kwietnia 2021 r. Sąd Dzielnicowy m. Wilno wydał decyzję, w której zobowiązał Urząd Stanu Cywilnego (CMS) do dokonania zmiany nazwiska obywatelce Republiki Litewskiej z „Vilkins” na jego oryginalną formę „Wilkins” oraz wydanie nowego aktu małżeństwa. Decyzja ta stała się już ostateczna.

W niniejszej sprawie ustalono, że wnioskodawczyni wyszła za mąż za R. Wilkins, obywatela brytyjskiego, w Wielkiej Brytanii w 2020 r. Wnioskodawczyni mieszka w Wielkiej Brytanii już 16 lat, pracuje i płaci tam podatki. Wnioskodawczyni w tym przypadku wniosła o to, aby jej nazwisko zostało zapisane w oryginalnej formie z literą „w”, czyli w formie nazwiska, pod którym identyfikuje się jej mąż. Jego pierwotne nazwisko jest utworzone z literą, która nie występuje w języku litewskim, a zatem wpisanie takiego nazwiska nie jest możliwe zgodnie z obowiązującą regulacją prawną. Jednakże zdaniem Sądu, ze względu na orzecznictwo sądów międzynarodowych i potrzeby współczesnego życia, żądanie skarżącej nie jest wyjątkowe lub nietypowe.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził w swoich wyrokach (zob. wyrok z dnia 2 października 2003 r. w sprawie C-148/02 Garcia Avello; wyrok z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-208/09 Sayn-Wittgenstein, C-208/09; wyrok z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie C-391/09 Runevič-Vardyn i Wardyn), że różnica w zapisie tego samego nazwiska w przypadku dwóch osób tej samej pary małżeńskiej może spowodować poważne niedogodności dla zainteresowanego zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej. Rozbieżności w pisowni nazwiska mogą rodzić wątpliwości co do tożsamości tej osoby oraz autentyczności przedstawionych dokumentów lub prawdziwości zawartych w nich danych. Jeżeli tak się dzieje, oznacza to ograniczenie przyznanego przez art. 21 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”) prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Ograniczenie swobód przyznanych w art. 21 TFUE, będące wynikiem poważnych niedogodności opisanych powyżej, może być usprawiedliwione tylko wtedy, gdy zostało oparte na obiektywnych względach i jest proporcjonalne do realizowanego uzasadnionego celu (zob. wyrok z dnia 14 października 2008 r. w sprawie C-353/06 Grunkin i Paul).

Zważywszy na okoliczności wskazane przez wnioskodawczynię, orzecznictwo sądów krajowych i międzynarodowych oraz stanowisko Państwowej Komisji Języka Litewskiego, zgodnie z którym dopuszczalne są pewne wyjątki, jednym z nich jest to, że nazwiska obywatelek Republiki Litewskiej, które zawierają związek małżeński z obywatelami obcego państwa i przyjmują ich nazwiska, mogą być pisane alfabetem łacińskim, Sąd stwierdził, że obecna sytuacja nie jest zgodna z zasadą słuszności i jest nieproporcjonalna w stosunku do możliwych konsekwencji, jakie poniosłaby wnioskodawczyni, gdyby nazwiska jej i jej małżonka zostały zapisane w odmienny sposób.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) udziela pomocy prawnej osobom dotkniętym problemem oryginalnej pisowni imion i nazwisk w dokumentach osobistych. Pomocy prawnej udzielają prawnicy EFHR oraz współpracujący z Fundacją Adwokaci znanych kancelarii prawnych. Pomoc prawna obejmuje porady, sporządzanie dokumentów i reprezentowanie w sądzie. Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do rejestracji drogą mailową na adres info@efhr.eu lub telefonicznie pod numerem + (370) 691 50 822.