2022/03/22

Od wniosku do środka tymczasowego – Ukraina vs Rosja przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości

Pierwsze kroki w sprawie

Ukraina wystąpiła z wnioskiem przeciwko Rosji dwa dni po rozpoczęciu bezprawnej inwazji na swój kraj. Pismo, w którym wymagano jej wstrzymania, zostało złożone na podstawie przepisów Konwencji o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa. Ukraina wskazała również, że rosyjskie oskarżenia o ludobójstwo we wschodniej części Ukrainy, które posłużyło Putinowi za pretekst do ataku – są fałszywe oraz domagała się pilnego nakazania Rosji zaprzestania agresji.

Więcej na temat genezy postępowania przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości między Ukrainą a Rosją na stronie: Wojna a prawo – postępowanie przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości — EUROPEJSKA FUNDACJA PRAW CZŁOWIEKA (efhr.eu).

Przełomowe rozstrzygnięcie MTS

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) jest organem sądowym Organizacji Narodów Zjednoczonych, został powołany do rozstrzygania sporów między państwami, a jego orzeczenia nie podlegają odwołaniu.

16 marca bieżącego roku MTS stwierdził swoją jurysdykcję w sprawie ukraińsko- rosyjskiej oraz uznał atak Rosji na Ukrainę za nielegalny. Wydał również środek tymczasowy nakazujący agresorowi powstrzymanie inwazji. Nakazał zaprzestanie wszelkich rosyjskich działań zbrojnych na terenie całej Ukrainy. Brak zastosowania się do tego orzeczenia może skutkować usunięciem Rosji z Organizacji Narodów Zjednoczonych.

MTS wskazał, że nie istnieją wystarczające dowody przemawiające za ludobójstwem ze strony Ukrainy, jednocześnie podkreślił, że Rosja nie miała prawa do militarnej interwencji, która kosztuje życie wielu cywilów i doprowadziła do kryzysu uchodźczego. Decyzja w tej sprawie zapadła większością 13 głosów za oraz 2 przeciw – przedstawiciela Rosji oraz Chin.

Rosja pariasem na arenie międzynarodowej?

Podejmowane środki nie gwarantują jednak, że Rosja wycofa się z działań zbrojnych. Nie do końca wiadomo, konkretnie z jakich powodów zdecydowała się bowiem na agresję na niepodległe państwo ukraińskie. Brak zastosowania się do środków tymczasowych nałożonych przez MTS, może skutkować pogłębieniem izolacji Rosji na arenie międzynarodowej.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) stanowczo potępia inwazję militarną Rosji na Ukrainę. Zaangażowanie Białorusi w agresję wobec niepodległej Ukrainy również zasługuje na potępienie. Oba państwa nieustannie wzywamy do przestrzegania prawa międzynarodowego. Mamy nadzieję, że rozstrzygnięcie MTS oraz sankcje międzynarodowe doprowadzą do zaprzestania bezprawnych działań zbrojnych w Ukrainie.

Przygotowała Marta Maciejewska w ramach programu praktyk w EFHR.

Źródła: