Europejska Fundacja Praw Człowieka oferuje pomoc prawną dla zagrożonych szkół mniejszości narodowych na Litwie

W dniu 25 kwietnia 2024 r. radni Samorządu Rejonu Trockiego podjęli decyzję o degradacji oraz pozbawieniu statusu samodzielnej placówki edukacyjnej Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu. Szkoła traci status gimnazjum i zostanie przekształcona w szkołę prowadzącą nauczanie w klasach 1-10, stając się filią oddalonego o ok. 20 km Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Landwarowie. Szkoła obecnie liczy 109 uczniów i jest nie tylko placówką oświatową, ale i aktywnym ogniwem kultury polskiej w danej miejscowości, która liczy około 650 mieszkańców i jest oddalona od Wilna o 30 km. W gminie Połuknie 70% mieszkańców to Polacy, decyzje podjęto jednak pomimo protestów społeczności szkolnej, lokalnej oraz rodziców.

W marcu podobny los spotkał Szkołę Podstawową im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach. 28 marca Rada Samorządu Rejonu Trockiego również ignorując prośby rodziców uczniów szkoły podjęła decyzję o jej reorganizacji. Od nowego roku szkolnego szkoła ta ma zostać filią Gimnazjum w Trokach i będzie zdegradowana ze szkoły prowadzącej nauczanie w klasach 1-10 do szkoły 8-letniej. Decyzji o reorganizacji szkoły nie zgodził się podpisać jej dyrektor – Romuald Grzybowski – który swoją postawę wobec działań samorządowych przypłacił utratą stanowiska – w dniu 10 maja został odwołany z funkcji dyrektora placówki.

Należy podkreślić, że Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu oraz Szkoła Podstawowa im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach, będące ważnymi ośrodkami kultury polskiej na Litwie, stanowią integralną część społeczności lokalnych od wielu lat. Ich zdegradowanie oraz pozbawienie statusu samodzielnych placówek edukacyjnych nie tylko wpłynie negatywnie na jakość nauczania, ale także naruszy prawa mniejszości narodowych do kształcenia w języku ojczystym.

W związku z powyższym Europejska Fundacja Praw Człowieka pragnie wyrazić swoje wsparcie dla społeczności szkolnej oraz zapewnić o gotowości udzielenia pomocy prawnej w obronie praw i interesów szkół oraz ich uczniów. Ofiarujemy naszą dodatkową pomoc prawną w celu zapewnienia ochrony prawnej oraz wsparcia w procesie dochodzenia swoich praw przed sądem.

Jesteśmy przekonani, że zachowanie różnorodności kulturowej i językowej jest kluczowe dla rozwoju społecznego i kulturalnego oraz pełnej realizacji praw człowieka. Dlatego też EFHR apeluje do władz lokalnych o poszanowanie praw mniejszości narodowych oraz podjęcie działań mających na celu zapewnienie zachowania polskich placówek edukacyjnych na Litwie.