Wyzwanie stawiane przez sądy dla nowego Sejmu– “x” i “w”

10 października b.r. sądy miasta Wilna wystąpili przeciwko nowo wybranemu Sejmowi ponownie uznając prawo do prywatności, swobodę ruchu oraz oryginalną pisownię imion i nazwisk.

Sąd Administracyjny Okręgu Wileńskiego (Vilniaus apygardos administracinis teismas) po rozpatrzeniu sprawy praprawnuka Adama Mickiewicza postanowił anulować decyzję Zarządu Migracji (Migracijos valdyba), zgodnie z którą odmówiono wydania paszportu niepełnoletniej Alexia Gorecki-Mickiewicz, i zobowiązał do wydania nowego paszportu, zachowując oryginalną pisownię imienia i nazwiska. Alexia już od jedenastu lat mieszka na Litwie i we wszystkich rejestrach, szkole, placówkach ochrony zdrowia jest zarejestrowana pod oryginalnym imieniem i nazwiskiem. Należy zauważyć, że gdy się urodziła, Litwa bez najmniejszej trudności wydała jej zarówno litewski akt urodzenia, jak i litewski paszport z „x” i „w”. Jednak po zakończeniu okresu ważności paszportu Litwa postanowiła zmienić swoje zdanie i nie wydać nowego paszportu, dopóki dziecko nie zmieni imienia i nazwiska. Sąd, który rozpatrywał sprawę, orzekając działał zgodnie z wyjaśnieniami Sądu Konstytucyjnego Litwy (Lietuvos Konstitucinis Teismas), Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Komitetu Praw Człowieka ONZ. Wileński Okręgowy Sąd Administracyjny uznał, że ustalone ograniczenia nałożone na córkę wnioskodawców dotyczące odmowy zapisu w paszporcie obywatela Republiki Litewskiej imienia i nazwiska łacińskimi „x” i „w” stanowią nieproporcjonalne naruszenie praw i uzasadnionych oczekiwań wnioskodawców i ich rodziny. Ponadto, po ustaleniu, że imiona i nazwiska innych osób zarejestrowanych w Litwie są zapisane za pomocą takich samych liter łacińskich, co zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka stwarza warunki dla dyskryminacji.

Tymczasem Sąd Rejonowy m. Wilno (Vilniaus miesto apylinkės teismas) po rozpatrzeniu sprawy w sprawie nazwiska „Ouwens”, zobowiązał Urząd Stanu Cywilnego do rejestracji niniejszego nazwiska z „W” zarówno w akcie małżeństwa Litwinki, która wyszła za mąż za obywatela Niderlandów, jak i w akcie urodzenia ich dziecka. Zdaniem Sądu zakaz rejestracji nazwiska z literą W jest nieproporcjonalny do niedogodności, którą poniosłaby wnioskodawczyni oraz jej syn w przypadku niewydania im aktu małżeństwa i urodzenia z nazwiskiem męża, czyli z literą W. Zakaz rejestracji nazwiska męża z literą W również stworzyłby warunki do naruszenia zasady nienaruszalności życia prywatnego i rodzinnego, prawa do nazwiska.

Europejska Fundacja Praw Człowieka (EFHR) obecnie prowadzi 23 sprawy dotyczące oryginalnej pisowni imion i nazwisk. Wszystkie wnioskujące pary są zmuszone do indywidualnej obrony swoich praw w sądach. Zastępca adwokata reprezentująca wnioskodawców – Evelina Baliko, wskazuje, że niniejsze decyzje sądów (do tej pory jest siedem wygranych spraw) wyraźnie pokazują w jakim kierunku powinny być przyjęte nowe ustawy – zezwalając oryginalną pisownię imion i nazwisk opartą na alfabecie łacińskim na stronie głównej paszportu, w taki sposób, aby uwzględnić zarówno przepisy UE, jak i międzynarodowe.

EFHR