EFHR w dyskusji „Skuteczna reakcja na przestępstwa na tle nienawiści”

W dniu 15 czerwca br. reprezentanci Europejskiej Fundacji Praw Człowieka (EFHR) Leszek Jankowski i Ewelina Dobrowolska uczestniczyli w zorganizowanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych dyskusji „Skuteczna reakcja na przestępstwa na tle nienawiści”. Celem spotkania było wzmocnienie wpływu likwidacji przestępstw na tle nienawiści przez instytucje i organizacje państwowe oraz sugestie skutecznych środków w walce z nią.

Pierwsze słowo wygłosił minister spraw wewnętrznych Eimutis Misiūnas. W swojej przemowie podkreślił, że w XXI wieku nadal jest potrzeba dyskutować o problematyce przestępstw na tle nienawiści. Przedstawiciel Litewskiej Ligi Gejów (LGL) Tomas Vytautas Raskevičius opowiedział, dlaczego oficjalne statystyki nie są zgodne z prawdą oraz jak można zachęcić ofiary, by skontaktowały się z policją. Uczestnicy dyskusji zgodzili się, że niezgodna praktyka sądowa w rozpatrywaniu przestępstw na tle nienawiści jest jedną z przyczyn, dlaczego poszkodowani wolą milczeć.

Uczestnicy zgodzili się, że odpowiedzialność karna za nawoływanie do nienawiści z powodu przynależności narodowej, rasy, przynależności etnicznej i religijnej lub innych grup społecznych nie zawsze jest skuteczna, dlatego warto jest rozważyć odpowiedzialność administracyjną za rozpowszechnianie mowy nienawiści. Istnieje jednak wątpliwość działania odpowiedzialności karnej w praktyce, ponieważ dane osobowe są gromadzone po rozpoczęciu dochodzenia sądowego.

Reprezentantka Instytutu ds. Monitorowania Praw Człowieka podkreśliła, że wg praktyki sądowej oraz statystyki przestępstwa na tle nienawiści (z powodu wieku, płci, orientacji seksualnej, niepełnosprawności, rasy, języka, pochodzenia, przynależności społecznej, wyznania i religii) nie są uznawane za okoliczność obciążającą, dlatego oficjalna statystyka nie ukazuje prawdziwej sytuacji. Dlatego w tej sprawie EFHR współpracuje z Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy Europy i informuje o przestępstwach na tle nienawiści na Litwie.

23 maja br. przedstawiciele EFHR uczestniczyli w zorganizowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości dyskusji przedstawicieli prasy internetowej, firm IT, instytucji państwowych i społeczeństwa obywatelskiego. Dyskusji miała na celu uniemożliwienie szerzenia mowy nienawiści na portalach społecznościowych. EFHR cieszy się, że instytucje państwowe zwróciły uwagę na problematykę mowy nienawiści i przestępstw na tle nienawiści.

W ciągu 7 lat działalności Fundacja złożyła 591 wniosków do prokuratury w sprawie możliwego szerzenia mowy nienawiści oraz nawoływania do nienawiści, z których 50 spraw zostało wygranych.16