EFHR dzieli się rezolucją Komitetu Ministrów w sprawie ochrony mniejszości narodowych

Ze względu na ograniczone możliwości dostępu mniejszości narodowych do międzynarodowych dokumentów, EFHR udostępnia na swojej stronie internetowej Rezolucję Komitetu Ministrów z dn. 28 marca 2019 w sprawie ochrony mniejszości narodowych w językach polskim i litewskim. Wkrótce dokument zostanie przetłumaczony na język rosyjski.

Na podstawie zaleceń Komitetu Doradczego Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych, Komitet Ministrów przyjął rezolucję CM/ResCMN (2019)4, w której zachęca Litwę do wdrożenia natychmiastowych działań w sprawie przyjęcia ustawy o mniejszościach narodowych; uruchomienia kampanii, których celem będzie  uświadamianie oraz zwalczanie stereotypów wobec grup marginalizowanych w społeczeństwie; zagwarantowanie dostępu do języków mniejszości narodowych w sferze administracyjnej oraz zapewnienie niedyskryminacji uczniów w szkołach mniejszości narodowych.

Ponadto Komitet Ministrów zaleca:

• zapewnienie, aby przeprowadzony w 2021 roku spis ludności stanowiłby solidną podstawę do tworzenia praw mniejszości, gwarantując prawo do swobodnego i dobrowolnego wyboru tożsamości, możliwość deklarowania więcej niż jednego pochodzenia etnicznego i gromadzenia danych w językach ojczystych i innych;

• zapewnienie, aby instytucje Kontrolera ds. Równych Szans, Sejmowe jednostki kontrolera oraz Kontroler ds. ochrony nieletnich były wspierane odpowiednimi środkami finansowymi, w tym środkami, w celu zwiększenia znaczenia i świadomości tych instytucji wśród osób należących do mniejszości narodowych;
• dokonanie przeglądu schematu wspierania kultury mniejszości narodowych w taki sposób, aby organizacje mniejszościowe mogły się ubiegać o wieloletnie projekty i, w razie potrzeby, mieć dostęp do długoterminowego finansowania; prawne i budżetowe zagwarantowanie działalności Wileńskiego Centrum Wspólnot Narodowych oraz Kowieńskiego Centrum Międzykulturowego, a także zapewnienie ciągłości finansowania personelu i opłacanie usług komunalnych;
• zwalczanie stereotypów wobec osób należących do mniejszości narodowych zarówno w dyskursie politycznym, jak i w całym społeczeństwie. Poprawienie jakości identyfikacji oraz sankcji za domniemaną dyskryminację i wrogość etniczną, w tym przestępstwa z nienawiści; zapewnienie, aby informacje sprawców o pochodzeniu etnicznym/narodowym nie byłyby podawane w mediach, chyba że jest to niezbędne.

• regulacja wsparcia finansowego mediów mniejszościowych za pośrednictwem litewskiego Funduszu Wsparcia Prasy, Radia i Telewizji, w tym ustanowienie oddzielnej puli finansowania, przeznaczonej dla mediów mniejszości narodowych;
• zadbanie o to, aby system edukacji umacniał wiedzę większości obywateli na temat kultury, historii, języków i religii mniejszości narodowych; podjęcie pilnych działań w celu wyposażenia w materiały dydaktyczne i szkoleniowe oraz szkolenie nauczycieli w na temat Romów; zapewnienie odpowiedniego i trwałego finansowania struktur i pracowników, takich jak pracownicy socjalni i pośrednicy, potrzebnych do pomocy dzieciom romskim w osiąganiu równych szans i możliwości.

• zachęcanie samorządów do opracowywania odpowiednich mechanizmów poradnictwa w taki sposób, aby umożliwić osobom należącym do mniejszości (w tym małym społecznościom) skuteczne uczestnictwo w procesie decyzyjnym.

EFHR przypomina, że organizacja aktywnie uczestniczy w monitoringu wdrażania Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych. Na początku 2018 roku przedstawiciele EFHR spotkali się z Komitetem Doradczym w celu omówienia bieżących problemów i postępów w tym kraju, a także przedstawili swoje uwagi, które pomogły stworzyć zalecenia dotyczące wdrożenia Konwencji przez Litwę. W 2018 roku w przedstawionym przez EFHR raporcie cieni uwypuklono niedociągnięcia, z jakimi do tej pory spotkały się mniejszości narodowe na Litwie: używanie języków mniejszościowych w życiu publicznym, oryginalna pisownia nazwisk, edukacja itd.  Podstawowe kwestie  pozostają niezmienne od 2014.

Opublikowaną przez Komitet Ministrów rezolucję EFHR ocenia jako istotny i ważny dokument, który ma pomóc władzom w realizacji  międzynarodowych zobowiązań w dziedzinie ochrony mniejszości narodowych.