Sąd odrzucił skargę Samorządu Rejonu Wileńskiego: sprawa dotyczy zakazu napisu w języku polskim

Sąd Administracyjny Okręgu Wileńskiego odrzucił skargę Samorządu Rejonu Wileńskiego dotyczącą zakazu zamieszczenia w miejscu publicznym tabliczki w języku polskim dotyczącej działalności starostwa. Sąd 23 marca orzekł, iż napisy publiczne muszą być tworzone wyłącznie w języku państwowym i w dalszej kolejności odrzucił skargę administracji Samorządu Rejonu Wileńskiego do Państwowej Inspekcji Językowej.

Postanowienie Państwowej Inspekcji Językowej z października 2021 r., dotyczące napisu publicznego znajdującego się we wsi Uosininkai w rejonie wileńskim, informujący o powstaniu starostwa Ławaryszki, który powinien być wyłącznie w języku państwowym – zostało zaskarżone przez Samorząd. Samorząd Rejonu Wileńskiego uzasadnia, że drewniana tabliczka po uzyskaniu akceptacji Narodowej Służby Rolnej została umieszczona na działce państwowej w językach litewskim i polskim w 2018 roku. Administracja twierdzi, że tabliczka nie narusza przepisów Ustawy o języku państwowym, dlatego też zaskarżone postanowienie jest sprzeczne z literą prawa.

Po tym jak sąd dokonał oceny formy napisu, zatwierdził wniosek Państwowej Inspekcji Językowej, stwierdzający, że napis w języku polskim jest informacją publiczną dotyczącą początków starostwa w Ławaryszkach. Sąd stwierdził, że napis w języku polskim wprost przekazuje informację publiczną. Dlatego też, do tego napisu należy zastosować przepisy Ustawy o języku państwowym, mówiące, że napisy publiczne na terenie Republiki Litewskiej mają być tworzone wyłącznie w języku litewskim. Od tej decyzji można się odwołać do Litewskiego Głównego Sądu Administracyjnego w ciągu 30 dni.

Warto zaznaczyć, że gmina Ławaryszki ma niebagatelne znaczenie dla polskiej społeczności zamieszkującej Litwę, ponieważ zgodnie z danymi zamieszkuje ją 80 % Polaków.  

Europejska Fundacja Praw Człowieka w Wilnie stara się walczyć o możliwość stosowania napisów w języku polskim w przestrzeni publicznej. Fundacja uważa, że dwujęzyczne napisy to nie tylko kwestia równości obywateli  na terenie Republiki Litewskiej, którą gwarantuje litewska konstytucja. To przede wszystkim uznanie mniejszości polskiej na Litwie, jej praw do zachowania swojej tożsamości, ale przede wszystkim prawa do poszanowania własnej odrębności, w tym przypadku na płaszczyźnie językowej.

Fundacja ubolewa, że w dalszym ciągu dochodzi do przejawów jawnej dyskryminacji językowej. Warto przypomnieć, że EFHR działa nieustannie od 2010 roku na rzecz ochrony praw człowieka na Litwie, zwłaszcza praw polskiej mniejszości narodowej.