Dwujęzyczne tabliczki z nazwami ulic – kwestia nie do rozwiązania

Kampania przeciwko dwujęzycznym tabliczkom informacyjnym z nazwami ulic trwa. Fundacja wielokrotnie informowała o wielu krokach (w tym sądowych) różnych instytucji państwowych (zwłaszcza Państwowej Inspekcji Językowej) mających na celu usunięcie tabliczek z nazwami ulic w języku polskim, które są powszechne na terenach zwarcie zamieszkanych przez polską mniejszość narodową na Litwie. 30 września br. doszło do kolejnej niekorzystnej dla mniejszości narodowych zamieszkałych Litwę decyzji władzy.

28 stycznia br. Sąd Administracyjny Wilna wydał orzeczenie, którym zobowiązał administrację samorządu solecznickiego do wykonania żądania wnioskodawcy, tj. przedstawiciela Rządu na powiat wileński. Wnioskodawca żądał zmiany na terenie Samorządu Rejonu Solecznickiego tych tablic z nazwami ulic, które nie spełniają wymogów ustawy o języku państwowym oraz zasad nadawania, zmiany i wciągnięcia do ewidencji nazw ulic, budynków, budowli i innych przedmiotów. Sąd Administracyjny Wilna zobowiązał administrację samorządu do wykonania żądania wnioskodawcy, tj. zobowiązał zostawić tablice z nazwami ulic wyłącznie w języku litewskim.

Kolegium Sądu po rozpatrzeniu sprawy administracyjnej doszło do wniosku, że dyrektor samorządu administracji rejonu solecznickiego bezprawnie i bez uzasadnienia zignorował żądanie pełnomocnika rządu dotyczące zmiany podwójnych nazw ulic zgodnie z aktami prawnymi Republiki Litewskiej. W związku z tym Sąd swoim orzeczeniem zobowiązał administrację samorządu solecznickiego do zmiany tablic na spełniające wymogi ustawy o języku państwowym w ciągu jednego miesiąca od uprawomocnienia orzeczenia. Orzeczeniem zostały objęte ulice następujacycch miejscowości w rejonie solecznickim: Koleśniki, Dowgidańce, Purwiany, Montwiliszki, Ejszyszki, Dziewieniszki, Jaszuny, Żegaryń, Turgiele, Soleczniki Małe, Tetiańce, Biała Waka, Rudniki.

Orzeczenie to jest w swojej wymowie analogiczne do orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lipca 2011 r. w sprawie Samorządu Rejonu Wileńskiego. Orzeczenie było utrzymane przez Sąd Apelacyjny i uprawomocniło się. Administracja Samorządu Rejonu Solecznickiego nie zgodziła się z orzeczeniem Sądu Administracyjnego Wilna z dnia 28 stycznia br. argumentując, iż w.w. orzeczenia są skierowane do różnych adresatów.

Samorząd solecznicki twierdził, że zgodnie z artykułem 642 Kodeksu postępowania cywilnego orzeczenie sądu powinno być wykonane przez te osoby, które są wskazane w tytule egzekucyjnym, czyli osoby, których orzeczenie dotyczy. W tym przypadku adresatem wyroku Administracyjnego Sądu Wilna z dnia 28 stycznia 2013 r. jest wyłącznie administracja Samorządu Rejonu Solecznickiego. Oznacza to, że właściciele budynków, na których są zamieszczone dwujęzyczne tabliczki nie są uczestnikami postępowiania i nie nakłada się na nich w tej sprawie żadnych obowiązków.

Ewentualne interpretowanie orzeczenia w ten sposób, że odnosi się ono do wspomnianych właścicieli budynków znaczyłoby, że obejmuje ono wszystkie podobne sytuacje i skierowane jest do nieograniczonego grona osób (ma charakter abstrakcyjny i powszechny), a to oznaczałoby podważenie zasady państwa prawa i byłoby sprzeczne z obowiązującym na Litwie 6 artykułem Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, gwarantującym prawo do rzetelnego procesu. Ponadto byłoby to sprzeczne z art. 97 Kodeksu postépowania administracyjnego, w myśl którego orzeczenie, które weszło w życie ma być wykonane przez podmiot, którego czyn lub zaniechanie było zaskarżone.

W takiej sytuacji samorząd solecznicki uważa, że decyzja administracyjna, która była przedmiotem rozważań Sądu, dotyczy jedynie terenów (domów, budynków itp.) podległych samorządowi, nie dotyczy zaś prywatnych posesji i samorząd nie ma prawa ich usunąć.

30 września br. Litewski Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się z argumentami samorządu solecznickiego i uprawomocnił orzeczenie Sądu Administracyjnego w Wilnie z dnia 28 stycznia br. Sąd orzekł, że Ustawa o języku państwowym jednoznacznie stwierdza, że nazwy ulic i miejscowości muszą być zapisane po litewsku, dlatego dwujęzyczne napisy ulic w rejonie solecznickim są niezgodne z prawem i nakazał urzędnikom samorządu zdjąć tabliczki. Orzeczenie sądu jest ostateczne i niezaskarżalne.

Fundacja nie zgadza się z orzeczeniem sądu, ponieważ jest ono sprzeczne z obowiązującym na Litwie prawem międzynarodowym. Fundacja zobowiązuje się udzielić bezpłatnej pomocy prawnej wszystkim właścicielom dwujęzycznych tabliczek włącznie z reprezentowaniem przed sądami krajowymi oraz międzynarodowymi.

Więcej informacji, włączanie z ulotką informacyjną, w ktorej napisaliśmy, jak postępować w tej sprawie, znajduje się na stronie http://www.efhr.eu/ulotki-efhr/

EFHR