Inspektor Etyki Dziennikarskiej przyznał rację EFHR w sprawie publikacji w dzienniku „Kurier Wileński”

W dniu 21 listopada 2013 r. Inspektor Etyki Dziennikarskiej (Žurnalistų Etikos Inspektorius) wydał decyzję w sprawie skargi Kazimierasa Garšvy, odnoszącej się do informacji zawartej w artykule pt. „Sajūdis – transformacja legendy”, który został opublikowany na łamach dziennika „Kurier Wileński”. Inspektor uznała, że skarga prezesa towarzystwa „Vilnija” jest bezpodstawna. Stanowisko gazety przygotowała Europejska Fundacja Praw Człowieka.

Dn. 18 czerwca 2013 r. Służba Inspektora Etyki Dziennikarskiej otrzymała skargę Kazimiera Garšvy, w której skarżący twierdził, że podane informacje w publikacji z dnia 5 czerwca 2013 r. nie odpowiadają rzeczywistości, są zniekształcone i podżegają do nienawiści narodowej. Skarżący zarzucił również, że „Kurier Wileński” nie życzy sobie i nie drukuje odpowiedzi i korekt. Zdaniem skarżącego, gazeta nie stosuje się również do uwag zawartych w rozporządzeniu Inspektora, by postępować zgodnie art. 3 ust. 3 i art. 22 ust 8. pkt. 1 Ustawy o informowaniu społeczeństwa (Visuomenės informavimo įstatymas).

Według autora skargi, w publikacji podana została myląca informacja, którą publikując „Kurier Wileński” miał zamiar m. in. przeszkadzać w działaniu instytucjom Republiki Litewskiej, utrudniać mieszkańcom wybór preferowanej szkoły, podważać integralność terytorialną Litwy i kompromitować działaczy broniących jej niepodzielności, podżegać do nienawiści mieszkańców czytających po polsku i przed przewodnictwem Litwy w Unii Europejskiej zwiększać napięcie w państwie.

W czasie rozpatrywania skargi, Inspektor zwrócił się do dyrektora i redaktora „Kuriera Wileńskiego” prosząc o przedstawienie wyjaśnienia w odniesieniu do podanych przez skarżącego argumentów.

W swoim wyjaśnieniu „Kurier Wileński” nie zgodził się z motywami skargi uznając je za nieuzasadnione i nie odpowiadające rzeczywistości. W podanej argumentacji zwrócono uwagę, iż art. 25 Konstytucji RL ustanawia prawo człowieka do posiadania swoich przekonań i swobodnego ich wyrażania. Oprócz tego wskazano, iż wolność słowa gwarantuje również art. 10 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, a prawo swobodnego wyrażania opinii – art. 19 ust. 2 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Publikując informację redakcja działała w granicach prawa i korzystała jedynie z obiektywnych, sprawdzonych i publicznie dostępnych źródeł informacji.

Na podstawie argumentów przedstawionych przez „Kurier Wileński” i po uwzględnieniu międzynarodowego orzecznictwa (m.in. De Haes i Gijsels przeciwko Belgii, Dalban przeciwko Rumunii), Inspektor Etyki Dziennikarskiej nie ustalił żadnego z naruszeń wskazanych przez skarżącego. „Kurier Wileński” nie nadużył prawa do wyrażania krytycznej opinii, swoją opinię wyraził w sposób etyczny. W zaskarżanej publikacji nie ma żadnych stwierdzeń, które by w sposób bezpośredni lub pośredni podżegały albo zachęcały inne osoby do gardzenia, poniżania, obrażania osoby lub grupy osób, wyróżnianej ze względu na narodowość. Dlatego też działania „Kuriera Wileńskiego” polegające na upublicznieniu zaskarżonej publikacji nie mogą być oceniane jak podżeganie do konfliktów narodowych.

Ostatecznie, po rozpatrzeniu skargi, Inspektor Etyki dziennikarskiej uznał, iż publikując zaskarżaną publikację nie nadużyto wolności słowa. Działania twórcy informacji nie przekroczyły granic ustanowionych w art. 25 Konstytucji LR i art. 10 Konwencji. Zatem podnoszenie pytania o odpowiedzialność autora informacji publicznej nie ma prawnej i faktycznej podstawy.

Na podstawie przedstawionych motywów i zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt. 5, ust. 3 pkt. 6, ust. 15  ustawy o informowaniu społeczeństwa, Inspektor podjął decyzję, by uznać skargę przewodniczącego towarzystwa „Vilnija” za nieuzasadnioną.

Europejska Fundacja Praw Człowieka cieszy się że, przedstawiona przez Kurier Wileński  argumentacja została uznana przez Służbę Inspektora Etyki Dziennikarskiej. Jest to więc kolejny sukces odniesiony w obronie polskich mediów na Litwie.

EFHR